Bài viết của James Christopher, Chủ tịch TMX Châu Á
Đại dịch COVID-19 đã kích hoạt sự bùng nổ mạnh mẽ về thương mại điện tử, làm thay đổi cách thức kinh doanh của nhiều công ty.
Việc thương mại điện tử bùng nổ trong thời gian gần đây cũng làm thay đổi trải nghiệm mua hàng của người tiêu dùng, chuyển đổi bối cảnh ngành hàng bán lẻ.
Các nhà bán lẻ đang hưởng lợi từ sự gia tăng đáng kể các đơn đặt hàng thương mại điện tử – thị trường Đông Nam Á đã chứng kiến tổng giá trị hàng hóa (GMV) tăng hơn 60% lên 62 tỷ USD chỉ trong một năm vào năm 2020 . Việc này yêu cầu các doanh nghiệp cần có động thái rõ ràng để đảm bảo tính bền vững của chuỗi cung ứng.
Do tốc độ giao hàng ngày càng nhanh làm đẩy cao việc sử dụng các phương tiện giao hàng chặng cuối, làm lượng khí thải từ các dịch vụ này ngày càng gia tăng và vượt mức độ cho phép, vốn chỉ được phép tăng hơn 30% tại 100 thành phố trên toàn cầu. Thật không may, khi các công ty tập trung vào việc rút ngắn thời gian giao hàng hóa đến tay người tiêu dùng, nhiều phương tiện không được hoạt động hết công suất và làm giảm tính hiệu quả của toàn chuỗi cung ứng.
Ngày nay người tiêu dùng ngày càng có ý thức hơn về bảo vệ môi trường và xã hội, thì lĩnh vực vận tải và logistics cần tập trung vào tính bền vững. Điều này không chỉ nhằm mục đích quản trị doanh nghiệp và tiết kiệm trong vận hành, mà còn giúp nâng cao hình ảnh doanh nghiệp và ý thức về môi trường.

Mối lo ngại từ người tiêu dùng
Sự tập trung của người tiêu dùng vào tác động môi trường và xã hội từ các công ty và doanh nghiệp mà họ mua hàng đã tồn tại từ lâu nhưng ngày càng có nhiều người ý thức hơn về điều này. Ngày nay, gần một nửa người tiêu dùng Đông Nam Á mong đợi các nhà bán lẻ loại bỏ túi và bao bì nhựa được sử dụng cho các mặt hàng dễ hư hỏng, trong khi hơn một nửa mong đợi doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm về tác động môi trường mà họ gây ra.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng các công ty đáp ứng được kỳ vọng về tính bền vững của khách hàng sẽ có nhiều khách hàng trung thành hơn và luôn có đạt được mục tiêu về doanh thu . Nói rõ hơn, các doanh nghiệp phải có khả năng quan sát trực quan trong chuỗi cung ứng để đảm từ nguyên liệu đầu vào đến giao hàng chặng cuối, xác định rõ mục tiêu phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Hành trình có được năng lực phục hồi
Những doanh nghiệp đã điều chỉnh mô hình vận hành và kinh doanh, tạo ra các chuỗi cung ứng linh hoạt hơn để đáp ứng sự bùng nổ của thương mại điện tử đã có lợi thế trong cuộc đua giữa bối cảnh bất ổn.
Vai trò của công nghệ trong vận tải và logistics đã phát triển đáng kể trong thập kỷ qua nhưng chưa bao giờ nhanh và ngoạn mục đến vậy như khi phải đối phó với COVID-19.
Nhiều nhà khai thác đã triển khai kế hoạch tối ưu hóa tuyến đường để nâng cao trải nghiệm của khách hàng và giảm lượng khí thải các-bon. Những doanh nghiệp khác lại cân nhắc loại nhiên liệu họ sử dụng.

Thương mại điện tử đã tạo ra áp lực đối với hoạt động logistics chặng cuối khi khách hàng là ưu tiên hàng đầu. Nhưng điều gì sẽ xảy ra khi khách hàng không hiểu rõ sự khác biệt giữa giao hàng giá rẻ và giao hàng nhanh trong một chuỗi cung ứng bền vững?
Khi các nhà khai thác chạy đua để giao lượng đơn đặt hàng trong các lễ hội mua sắm trực tuyến, thì luôn có câu hỏi liệu chi phí dịch vụ có được tính vào. Những doanh nghiệp có thể tối ưu hóa chi phí của mình có nhiều khả năng giảm lượng khí thải các-bon do họ tạo ra hơn.
TMX với vị trí là công ty tư vấn về chuỗi cung ứng và logistics có thể thấy được các doanh nghiệp hiện đang hoạt động quá tải, vì thế chính phủ cần có những biện pháp giải quyết vấn đề này như áp dụng phí đường bộ hay phí phát thải các-bon. Ví dụ điển hình là chính sách đánh thuế khí thải các-bon ở Singapore và Việt Nam.
Thách thức lớn
Các doanh nghiệp đang phải đối mặt với các vấn đề về tính bền vững trong chuỗi cung ứng mỗi ngày khi họ tìm cách đảm bảo các hoạt động của tổ chức phù hợp với kỳ vọng của các bên liên quan.
Có đủ năng lực và số liệu để xác định và truyền đạt các thành tựu về xã hội, môi trường và kinh tế là điều tối quan trọng để đưa tư duy về phát triển bền vững vào hoạt động của một tổ chức.
Các chiến lược chuỗi cung ứng phải cho phép doanh nghiệp đạt được tham vọng về phát triển bền vững trong các chức năng logistics. Tại TMX, chúng tôi đã thiết kế các giải pháp thiết thực và phù hợp với nhiều công ty khác nhau trên khắp Châu Á – Thái Bình Dương để đáp ứng các mục tiêu và chỉ tiêu về môi trường phù hợp với các giá trị và kỳ vọng của khách hàng, các bên liên quan và cộng đồng. Việc thiết lập các chỉ tiêu phù hợp là rất quan trọng, bao gồm cả việc coi phát thải là chỉ số đo lường hiệu suất trọng yếu đối với doanh nghiệp.
Bình thường mới
Khi các doanh nghiệp buộc phải thay đổi cách thức hoạt động – để sống sót qua đại dịch và phát triển trong tương lai – thì việc tiếp cận kiến thức mới sẽ trở thanh bàn đạp cho sự phát triển bền vững.
Sự bùng nổ trong mua sắm trực tuyến và B2C (bán hàng trực tiếp từ doanh nghiệp cho người tiêu dùng) sẽ khó có thể dừng lại trong thời gian ngắn. Các công ty hàng đầu cần tìm cách vận hành hiệu quả hơn và thích ứng với trạng thái bình thường mới; dù đó là việc hiểu rõ chi phí dịch vụ hay hoạt động logistics thông qua mở rộng từ hình thức từ một nhà kho lớn thành nhiều nhà kho nhỏ hơn để giao hàng đúng hạn, như Amazon tại Mỹ đã làm.
Nhiều doanh nghiệp trên khắp Đông Nam Á đã và đang triển khai các hệ thống bền vững. Nhiều doanh nghiệp cũng chọn lựa đầu tư vào hệ thống năng lượng mặt trời và các nhà máy tái chế nước để giảm lượng khí thải các-bon.
Khách hàng giờ đây cũng đang tìm kiếm các nhà cung cấp dịch vụ logistics đạt tối thiểu tiêu chuẩn Vàng hoặc Bạch kim được chứng nhận của chương trình Định hướng Thiết kế về Năng lượng và Môi trường (Leadership in Energy and Environmental Design, LEED) hoặc được xếp hạng Bạch kim của Green Mark, cùng với yêu cầu về hệ thống chiếu sáng đèn LED và thông gió hiệu quả. Nhu cầu này được thiết lập nhằm tiếp tục thúc đẩy các sáng kiến xanh trên thị trường tài sản công nghiệp.
TMX là công ty tư vấn chuyển đổi kinh doanh hàng đầu Châu Á – Thái Bình Dương chuyên cung cấp các giải pháp chuỗi cung ứng và kỹ thuật số.
1 https://storage.googleapis.com/gweb-economy-sea.appspot.com/assets/pdf/e-Conomy_SEA_2020_Report.pdf
2 http://www3.weforum.org/docs/WEF_Future_of_the_last_mile_ecosystem.pdf
3 https://www.pwc.com/sg/en/publications/assets/page/the-consumer-transformed.pdf
4 https://www.bain.com/insights/three-ways-traceability-can-fulfill-the-sustainability-promise-wef/