Trong những năm gần đây, ngành logistics được đánh giá là lĩnh vực có tiềm năng phát triển lớn, đặc biệt trong bối cảnh đại dịch. Logistics là ngành học nhận được sự quan tâm cao của xã hội. Sự quan tâm này thể hiện ở số lượng đăng ký tuyển sinh vào đại học, cao đẳng của ngành này tăng vọt và điểm chuẩn cũng vượt lên ở top đầu các ngành học tại một số trường. Điều này phản ánh rõ nhu cầu của xã hội về nhu cầu nhân lực trong lĩnh vực này.
Đào tạo nhân lực trong lĩnh vực logistics đã đủ đáp ứng nhu cầu xã hội?
Cùng với tiến trình hội nhập sâu rộng với nền kinh tế khu vực và thế giới, hoạt động logistics và quản lý chuỗi cung ứng gia tăng mạnh mẽ trong những năm gần đây với tốc độ tăng trưởng trên 10% mỗi năm. Nhu cầu nhân lực trong lĩnh vực này rất lớn, tuy nhiên, các DN vẫn gặp không ít khó khăn trong công tác tuyển dụng nhân lực logistics do nhân lực trong lĩnh vực này vẫn chưa đủ đáp ứng nhu cầu, đặc biệt là nguồn nhân lực được đào tạo bài bản, chuyên nghiệp theo đúng yêu cầu nhân lực của doanh nghiệp. Phần lớn các cơ sở đào tạo vẫn đào tạo theo phong cách truyền thống, nặng về lý thuyết, chưa chú trọng nhiều trong đào tạo kỹ năng nghề nghiệp.
Hiệp hội phát triển nhân lực logistics Việt Nam thúc đẩy công tác hỗ trợ các cơ sở đào tạo trong công tác đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu xã hội.
Hiệp hội VALOMA là nơi quy tụ các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực logistics ở Việt Nam. Thực hiện sứ mệnh của mình là cung cấp cho các cá nhân, doanh nghiệp những giải pháp toàn diện trong hoạt động đào tạo, phát triển nhân lực về Logistics và quản lý chuỗi cung ứng, đóng góp vào sự phát triển của nền kinh tế số nói chung và ngành Logistics nói riêng. Mới đây, Hiệp hội phát triển nhân lực logistics Việt Nam (VALOMA) đã phối hợp cùng Trường Đại học Đại Nam tổ chức Tọa đàm: “Chia sẻ kinh nghiệm và phương pháp tổ chức hoạt động đào tạo gắn với trải nghiệm thực tiễn ngành logistics và quản lý chuỗi cung ứng, kinh doanh quốc tế” nhằm hỗ trợ cơ sở đào tạo tháo gỡ những khó khăn trong công tác tổ chức, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu xã hội, phục vụ cho sự phát triển của đất nước.
Tham gia buổi Tọa đàm có Ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu Bộ Công Thương, Chủ tịch danh dự Hiệp hội VALOMA; Đại diện các Trường Đại học có đào tạo Logistics; Đại diện các Doanh nghiệp trong lĩnh vực Logistics.
Phát biểu trong buổi tọa đàm, ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu Bộ Công thương, Chủ tịch danh dự VALOMA nhấn mạnh: “Ngành Logistics hiện nay có xu hướng phát triển nhanh. Theo thống kê sơ bộ, hiện có 49 trường đại học đào tạo về logistics ở nhiều cấp độ khác nhau. Điều này phản ánh nhu cầu xã hội về mặt nguồn lực, nhu cầu của các doanh nghiệp đòi hỏi đáp ứng cả về mặt số lượng và chất lượng. Điều này tạo thuận lợi cho các cơ sở đào tạo phát triển ngành này”.
Về phía cơ sở Đào tạo, TS. Lê Thị Mỹ Ngọc, Trưởng khoa Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng, Đại học Đại Nam chia sẻ về định hướng đào tạo ngành Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng theo hướng trải nghiệm. Bà cho biết, nhà trường có kế hoạch giảng dạy lý thuyết kết hợp với trải nghiệm thực tế. Qua đó sinh viên sẽ được tham gia trải nghiệm tại các doanh nghiệp qua các kỳ thực tập. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai chương trình đào tạo theo hướng trải nghiệm, Nhà trường gặp không ít khó khăn và kiến nghị Hiệp hội VALOMA tạo hệ sinh thái kết nối DN, Nhà trường nhằm tối ưu hóa quá trình sử dụng nguồn lực và chi phí trong đào tạo; Gắn kết các trường có đào tạo ngành Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng có thể kết hợp, hỗ trợ lẫn nhau trong công tác đào tạo nhằm cung cấp nguồn nhân lực có chất lượng trong lĩnh vực Logistics để phục vụ nhu cầu phát triển của đất nước.
Cũng theo TS. Lê Thị Mỹ Ngọc, hệ sinh thái VALOMA được hình thành sẽ có ý nghĩa rất lớn đối với các cơ sở đào tạo, doanh nghiệp trong lĩnh vực logistics cũng như đối với người học. Với các cơ sở đào tạo: Giúp các cơ sở đào tạo bổ sung các học phần đào tạo phù hợp với thực tiễn của nhà tuyển dụng; Với các doanh nghiệp: Hỗ trợ DN trong công tác tuyển dụng nhân sự phù hợp; Với người học, đối tượng thụ hưởng lớn nhất: Sinh viên sẽ được trải nghiệm thực tiễn ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường, khi ra trường có nhiều cơ hội việc làm.
Theo khảo sát nhu cầu hội viên VALOMA của Ban Đào tạo tháng 12 năm 2021, nhận thấy những khó khăn của Trường Đại Nam nói riêng và của các trường Đại học thành viên VALOMA nói chung là cần nâng cao năng lực đào tạo, thực hành, các giải pháp thực hành. Ông Trần Chí Dũng, Trưởng Ban Đào tạo VALOMA đã đề xuất mô hình đào tạo VALOMA-COE (Center of Excellence), áp dụng các phương pháp mới như: PBL (Problem-Based Learning – Học tập trên cơ sở giải quyết vấn đề; CBL (Competency-Based Learning – Đào tạo và cấp chứng nhận theo năng lực thực hiện); CDIO (Conceive-Design-Implement-Operate – Nhận biết-thiết kế-triển khai-vận hành). Mô hình COE sẽ hỗ trợ các cơ sở đào tạo trong hoạt động thực hành bằng cách chia sẻ nguồn lực, cơ sở vật chất, tận dụng tối đa nguồn lực của các đơn vị thành viên với chi phí thấp và hiệu quả nhất. VALOMA-COE cũng thúc đẩy quá trình hình thành các kỹ năng làm việc ở mọi cấp bậc đào tạo (trung cấp, cao đẳng, đại học), chia sẻ kinh nghiệm xây dựng chương trình đào tạo cho các cơ sở đào tạo Logistics. Bên cạnh đó, VALOMA cũng hỗ trợ các cơ sở đào tạo thực hiện các chương trình thực tiễn thông qua việc kết nối nhà trường với doanh nghiệp logistics, hỗ trợ các cơ sở đào tạo tổ chức các chuyến tham quan doanh nghiệp, trung tâm logistics, cảng biển…
Chia sẻ thêm về khả năng hỗ trợ các cơ sở đào tạo triển khai thực hành thực tập, Ông Trần Chí Dũng cho biết, những buổi thực hành tại các cơ sở này mỗi tuần sẽ có 1 lớp, có kế hoạch theo năm. Các buổi thực hành này có thể gắn với chương trình đào tạo chính khóa hay đào tạo ngắn hạn. Đặc biệt, tất cả các lớp thực hành đều có cấp chứng nhận. Bên cạnh đó, mô hình COE cũng giúp huy động nguồn nhân lực giảng dạy từ quỹ Hội viên và các chuyên gia quốc tế, lập thành các tổ chuyên môn như logistics, SCM và các chuyên môn khác.
Trong buổi Tọa đàm còn có nhiều chia sẻ từ phía các cơ sở đào tạo đã có kinh nghiệm đào tạo logistics như Đại học Ngoại Thương, Đại học Thương mại, Đại học Thăng Long, Học viện Tài chính…cùng các doanh nghiệp logistics như Viettel Post, Atalink, Cargo wise, Gatelink, Vinafco, Vinacontrol, Kargo365, KTO, Tập đoàn ASG…
PGS.TS Trịnh Thị Thu Hương, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế và Kinh doanh Quốc tế, trường Đại học Ngoại thương, Phó Chủ tịch VALOMA đánh giá: “Trong hai năm đại dịch đã cho thấy được vai trò của ngành Logistics vô cùng quan trọng đối với nền kinh tế. Khi ngành Logistics phát triển chúng ta sẽ tiết kiệm được chi phí, thu hút đầu tư nước ngoài, tăng cường cạnh tranh giữa các quốc gia”. Trong khi đó, lĩnh vực logistics quốc tế và ngoại thương của Việt Nam cũng có mối liên hệ khăng khít với nhau. “Khi Việt Nam có ngành dịch vụ Logistics tốt chúng ta sẽ hỗ trợ cho doanh nghiệp trong lĩnh vực ngoại thương và đầu tư ra nước ngoài. Ngành dịch vụ vận chuyển phát triển thì chúng ta sẽ có cơ hội rất lớn để phát triển kinh tế”, bà Hương bày tỏ.
Đồng quan điểm, bà Cao Cẩm Linh, Giám đốc Chiến lược, Tổng Công ty Bưu chính Viettel (Viettel Post), Trưởng Ban Nghiên cứu VALOMA chia sẻ: “Chúng tôi mong chờ lứa lớp sinh viên ra trường, sinh viên nhóm ngành tiềm năng về ngành logistics và quản lý chuỗi cung ứng, được trang bị những kiến thức bắt buộc liên quan đến kỹ thuật mô hình hóa mô phỏng, phân tích chuỗi cung ứng, kho và kênh phân phối”.
Bà gợi ý thêm: “Đối với một trường đại học tư thục như Đại Nam, hãy đi từ mục tiêu của lãnh đạo trường, thiết kế các chương trình giảng dạy “thực chiến” để sinh viên ra trường có thể “càn quét” các doanh nghiệp trong khu vực mục tiêu. Từ đó VALOMA có thể giúp trường xây dựng bài giảng phục vụ cho đầu ra nhóm doanh nghiệp mà trường hướng đến”.
Về phía lãnh đạo cơ sở Đào tạo, Tiến sĩ Lê Đắc Sơn, Chủ tịch Hội đồng trường bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc tới Hiệp hội VALOMA cùng đại diện các Trường Đại học, các doanh nghiệp Logistics đã hỗ trợ Đại học Đại Nam tháo gỡ những khó khăn trong quá trình triển khai chương trình đào tạo ngành Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng. Trong thời gian tới, Đại học Đại Nam sẽ đồng hành cùng Hiệp hội VALOMA trong việc đầu tư vào cơ sở vật chất, thực hiện sứ mệnh phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực logistics phục vụ phát triển đất nước.